AardlekSchakelaars Nieuwe NEN1010

Aardlekbeveiliging (Rubriek 531)

Rubriek 531 van de nieuwe NEN1010:2015 is aangepast. In deze bepaling die gaat over aardlekbeveiliging staat nu o.a.:

• Toestellen voor aardlekbeveiling moeten zo zijn gekozen en de belasting moet zo over de stroomketens zijn verdeeld dat de te verwachten lekstromen tijdens normaal bedrijf geen onnodig uitschakelen veroorzaken.
• Op een tweepolig toestel voor aardlekbeveiliging met een toegekende aanspreekstroom van ten hoogste 30mA mogen ten hoogste vier eindgroepen zijn aangesloten.
• Installaties met twee of meer eindgroepen mogen niet door één toestel voor aardlekbeveiling met een toegekende aanspreekstroom van ten hoogste 30mA in hun geheel worden uitgeschakeld.
• Het aansluiten van éénfase-eindgroepen op een vierpolig toestel voor aardlekbeveiliging met een toegekende aanspreekstroom van ten hoogste 30mA is niet (langer) toegestaan.

In de praktijk

In de praktijk kwam je in groepenkasten vaak tegen dat een vierpolige aardlekschakelaar een aantal tweepolig eindgroepen beveiligde die netjes over de fase waren verdeeld. Zie onderstaand schema.

Waarom is dit fout? Omdat een vierpolige aardlekschakelaar in deze situatie niets meet. De stromen heffen elkaar namelijk op. Stel voor dat er in plaats van 10mA een foutstroom loopt van 1A over de fasen. De aardlekschakelaar meet dan namelijk nog steeds 0 mA en zal dus niet aanspreken, waardoor er een gevaarlijke situatie in stand blijft waarbij eventuele gevolgen niet zijn te overzien.

De oplossing

De oplossing is vrij eenvoudig: het toepassen van tweepolige aardlekschakelaars met maximaal vier tweepolige eindgroepen in groepenkasten. Zie onderstaand schema.



 

Inspectie

En is de installatie dan veilig? Ja en nee! De installatie is veilig ontworpen volgens de NEN1010 en er van uitgaande dat deze ook veilig is geinstalleerd kan er niks mis gaan, of toch wel? Aardlekschakelaars moeten frequent aan een inspectie worden onderworpen om te kunnen garanderen dat deze doet wat hij moet doen, dus de installatie automatisch uitschakelen in het geval van een te hoge verschilstroom.

De inspectie dient te gebeuren met behulp van geschikt beproevingsmaterieel. Bij controle van de aardlekschakelaar moet bekeken worden in hoeverre de schakelaar voldoet aan de specificaties.

Daarnaast moet de aardlekschakelaar op de juiste wijze zijn aangesloten (onder andere de werking van de testknop). Het is voor een aardlekschakelaar van belang dat er met enige regelmaat mee wordt geschakeld. Hierdoor wordt voorkomen dat er stofdeeltjes tussen de contacten komen, waardoor het (uit)schakelen wordt bemoeilijkt. De testknop moet dus regelmatig gebruikt worden. In de NEN1010 is om deze reden aangegeven dat bij de aardlekschakelaar een gebruiksvoorschrift aanwezig moet zijn.

Nadere eisen vanuit de NEN1010

Een van de eisen uit de NEN1010 is dat de aardlekschakelaar binnen 0,3 seconde moet afschakelen. Dit geldt ook voor de selectieve aardlekschakelaars. De eisen vanuit de EN50110 zijn identiek aan de NEN1010.

Aardlekschakelaars moeten werken tussen de 50% en 100% van de verschilstroomwaarde. Stel het is een 30mA aardlekschakelaar, dan moet deze afschakelen tussen de 15 en 30mA. Als het hoger is dan 30mA dan is de aardlekschakelaar afgekeurd. De eisen vanuit de NEN3140 zijn identiek aan de NEN1010.
 

Update: Eerste wijzigingen in NEN1010 versie 2015

De aanwijzing van de NEN1010 versie 2015 in het bouwbesluit is vertraagd. De verwachting was dat deze op 1 juli 2016 zou worden aangewezen. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft om onbekende reden deze datum verschoven naar 1 januari 2017.

Tegelijkertijd is de aankondiging gekomen dat de eerste wijzigingen worden voorbereid. Er komt meer helderheid over het aansluiten van PV-installaties en over het aansluiten van 1 fase eindgroepen achter een 4-polige aardlekschakelaar.

De verwachting is dat een PV-installatie verplicht achter een aparte groep gemonteerd moet worden, en dat er geen uitzondering meer is om een PV-installatie achter een eindgroep te plaatsen waarop andere verbruikers zijn aangesloten.

Ook is de verwachting dat het verbod om 1 fase eindgroepen achter een vierpolige aardlekschakelaar te plaatsen wordt genuanceerd. De verplichting wordt waarschijnlijk gewijzigde in een aanbeveling. De exacte tekst moet nog vastgesteld worden.